Πέρασε ο καιρός που γονείς και παιδιά περιμέναμε τα ευεργετικά αποτελέσματα των καινοτομιών του Υπουργείου Παιδείας, τις οποίες υπόσχονταν να μεταμορφώσουν το άχαρο ως αποκρουστικό σχολικό πρόγραμμα σε εκπαιδευτικό παράδεισο.
Μετά τα δεκάδες πιλοτικά προγράμματα και τις πολλές καινοτόμες δράσεις, μπορούμε να υπολογίσουμε τα δισεκατομμύρια ΕΥΡΩ της «απορρόφησης», αλλά δύσκολα μπορεί να μετρηθεί το κέρδος που αποκόμισε η ολοένα υποβαθμιζόμενη εκπαίδευση.
Η «καινοτομία» της Ευέλικτης Ζώνης του Υπουργείου Παιδείας ξεπερνά κάθε προηγούμενη. Πρόκειται για την εισαγωγή μιας σειράς δραστηριοτήτων (Αγωγής Υγείας, Καταναλωτή, Επιχειρηματικότητας, Ισότητας των δύο φύλων, Περιβαλλοντική, Κυκλοφοριακή, Ανθρώπινα Δικαιώματα κλπ ) που εισβάλλουν στις ώρες της «Ευέλικτης Ζώνης».
Το «νέο» πρόγραμμα, που είναι στην ίδια κατεύθυνση με τις «ευέλικτες εργασιακές σχέσεις», τα «ευέλικτα ωράρια» κλπ. δοκιμάστηκε σε κάποια σχολεία τα προηγούμενα δυο τρία χρόνια, δυσκόλεψε τη ζωή όλων και το απέρριψαν στην πλειοψηφία τους, δάσκαλοι και γονείς.
Φέτος ήρθαν να το επιβάλουν υποχρεωτικά, αλλά, συναντώντας την αντίθεση δασκάλων και γονιών, το Υπουργείο έδωσε μικρή αναστολή, μέχρι να επιμορφωθούν οι «ανεπαρκείς» και «συντηρητικοί» εκπαιδευτικοί στα νέα Διαθεματικά Προγράμματα και βιβλία, για την γενικευμένη και υποχρεωτική εφαρμογή του από την επόμενη χρονιά. Την ίδια ώρα τυπώνει νέα βιβλία και οργανώνει σεμινάρια, για να εφαρμόσει παντού την ευέλικτη ζώνη (και στο Γυμνάσιο ).
Το ωρολόγιο πρόγραμμα των δημοτικών σχολείων διαμορφώνεται πια σε δίωρα μαθημάτων. Τα μικρά παιδιά υποχρεώνονται να παραμείνουν συγκεντρωμένα στο μάθημα συνεχώς ένα ασφυκτικό, αντιπαιδαγωγικό δίωρο, για να συνηθίσουν από μικρά να είναι υπομονετικά, να σκύβουν το κεφάλι σε οτιδήποτε και για όσες ώρες κι αν τους επιβάλλεται.
Για να χωρέσουν οι «χαρούμενες διαθεματικές εργασίες» της ευέλικτης ζώνης, περιορίζονται οι ώρες διδασκαλίας των βασικών μαθημάτων (Γλώσσα, Ιστορία, Αισθητική Αγωγή κλπ ) και αρχίζει το πολυθεματικό, πολύχρωμο πανηγύρι των φτηνών εκμαθήσεων με τα ποικίλα θέματα και ο βομβαρδισμός από πληροφορίες, αμφίβολης και ανεξέλεγκτης προέλευσης.
Οι ασυνάρτητες αυτές μαθήσεις υπονομεύουν τον ενιαίο χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Σήμερα δυο ώρες τη βδομάδα, αύριο δυο ώρες σε καθημερινή βάση. Διαφορετικό πρόγραμμα από τμήμα σε τμήμα, από τάξη σε τάξη κι από σχολείο σε σχολείο. Ανοίγει έτσι ο δρόμος για τον ανταγωνισμό και την κατηγοριοποίηση των σχολείων. Τα «καλά σχολεία» θα επιλέγουν τους μαθητές τους κι όχι οι μαθητές το σχολείο. Από σχετικά κείμενα οργανισμών της Ε.Ε., συμπεραίνεται ότι πρόθεσή τους είναι τα προγράμματα αυτά να γενικευτούν και –αντικαθιστώντας μαθήματα γενικής παιδείας – να καταλάβουν μεγάλο μέρος του αναλυτικού προγράμματος. Αλλάζουν το Αναλυτικό Πρόγραμμα χωρίς να το πάρει είδηση κανείς. Αυτό δεν είναι μόρφωση, αλλά ένα πασάλειμμα, που προορίζεται φυσικά για «ευέλικτους» μελλοντικούς εργαζόμενους που θα έχουν «δεξιότητες» και όχι γνώσεις. Στη Μ. Βρετανία, που έχει προηγηθεί στην εφαρμογή του εγχειρήματος, δημιουργήθηκαν σχολεία δύο κατηγοριών: τα σχολεία των παιδιών της εργατικής τάξης, στα οποία η διδασκαλία γίνεται μέσω παρόμοιων προγραμμάτων «εκλαΐκευσης της επιστήμης» και τα σχολεία της ελίτ όπου η διδασκαλία στηρίζεται στα διακριτά μαθήματα. Δηλαδή σχολεία που θα βγάζουν αμόρφωτους «απασχολήσιμους» και σχολεία που θα βγάζουν στελέχη της εξουσίας.
Η εφαρμογή του καινοτόμου προγράμματος δεν απαιτεί δαπάνες …από τον κρατικό προϋπολογισμό! Για τις δραστηριότητες όμως απαιτούνται χρήματα για φωτογραφίες, υλικά, παρουσιάσεις, δακτυλογράφηση, γραφική ύλη κλπ.
Τις δαπάνες φορτώνονται οι γονείς όπως και επιπλέον άγχος για να βοηθήσουν το παιδί τους να βρει πληροφορίες και υλικά για το θέμα, να κάνουν κατασκευές και (όπως συμβαίνει με το μάθημα της Τεχνολογίας στο Γυμνάσιο ) εξετάζονται και βαθμολογούνται μαζί με τα παιδιά τους, γεγονός που δημιουργεί άλλη μία ανισότητα κοντά στις άλλες. Στα προλεγόμενα κειμένου για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα νέα Διαθεματικά Προγράμματα τονίζεται ξεκάθαρα ότι είναι αναγκαία και ικανή συνθήκη η υιοθέτηση από τους γονείς, αφού κι αυτοί θα κληθούν να συμμετάσχουν σ’ αυτά «εκ των πραγμάτων».
Η «ελεύθερη επιλογή δραστηριοτήτων» ανοίγει το δρόμο στο να μην έχουν όλα τα σχολεία το ίδιο περιεχόμενο και πρόγραμμα, δηλαδή στη διαφοροποίηση και βαθαίνει την κατηγοριοποίηση των σχολείων, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα γονέων και Δήμων. Υπηρετεί τους σχεδιασμούς σταδιακής οικονομικής αυτονόμησης των σχολείων με την αποκέντρωση. Είναι μέσα στις προθέσεις των σχεδιαστών του προγράμματος η προσαρμογή των σχολείων στις απαιτήσεις των επιχειρήσεων. Το σχολείο ήδη αναγκάζεται να υποβάλει από πέρυσι φορολογική δήλωση. Η Διοίκηση προτρέπει τους Διευθυντές να βρίσκουν τρόπους για να ενισχύουν τα οικονομικά των σχολείων τους. Σχολεία νοικιάζουν τις αυλές τους για πάρκινγκ. Αλλού νοικιάζουν αίθουσες σε ιδιωτικές σχολές. Η ιδέα των χορηγών των σχολείων ευδοκιμεί στα ψηλά κλιμάκια της διοίκησης. Στο όνομα της «σύνδεσης του σχολείου με την κοινωνία και την παραγωγή» το σχολείο στρέφεται προς την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και την τοπική κοινωνία και τους χορηγούς.
Στην πρώτη περίπτωση φέρνει αυξήσεις στους δημοτικούς φόρους.
Στη δεύτερη περίπτωση ενθαρρύνεται η άμεση εμπλοκή των επιχειρήσεων στα σχολικά πράγματα. Οι επιχειρηματίες δεν είναι «ευεργέτες». Η χορηγία θα δοθεί με το …αζημίωτο. Αν μάλιστα τα προϊόντα της εταιρείας έχουν σχέση με το θέμα της δραστηριότητας της Ευέλικτης Ζώνης, τότε τα παιδιά θα πληροφορηθούν ότι γερά δόντια εγγυάται μόνο η ΑΙΜ, υγιεινή διατροφή μόνο τα McDonald’s. Πολλές εταιρείες (AIM, TASTY, RENAULT, VODAFONE, McDONALD’S κ.ά. ) δήλωσαν ήδη ότι ενδιαφέρονται να χρηματοδοτήσουν τέτοια προγράμματα ή έχουν έτοιμα εκπαιδευτικά πακέτα για την Ευέλικτη Ζώνη, που συχνά θα τα παρουσιάσουν άνθρωποι της εταιρείας αντί για τους εκπαιδευτικούς. Το σχολείο γίνεται μια μεγάλη αγορά στην κερδοσκοπία των ιδιωτικών συμφερόντων.
Από την αρχή της σχολικής χρονιάς πλήθος τα παραδείγματα: √ Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Citibank για το Δημοτικό: «Οικονομία: Γνώση με …αξία», √ Το εκπαιδευτικό υλικό «Ο δρόμος κι εγώ» της RENAULT, που από του χρόνου θα διδάσκεται 20 ώρες στις Γ΄και Δ΄ Δημοτικού στη Μελέτη Περιβάλλοντος και 10 ώρες στην Ε΄ Δημοτικού στην Κοινωνική και Περιβαλλοντική Αγωγή, √ Ο διαγωνισμός της Ένωσης Ιδιωτικών Ασφαλιστικών Εταιρειών για Γυμνάσια – Λύκεια: «Η αξία της ιδιωτικής ασφάλισης και της μέσω αυτής αποταμίευσης (! ) για την οικογένεια», √ Η πρόσκληση στους μαθητές Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄ Δημοτικού να παρακολουθήσουν το πρωτοποριακό πρόγραμμα «McDONALD’S: πόρτα ανοιχτή», όπου θα πληροφορηθούν σωστά την αξία ενός ολοκληρωμένου και ισορροπημένου τρόπου διατροφής (όπως ακριβώς γράφει η πρόσκληση ), √ Πρόγραμμα «Οικολογική Αυτοκίνηση, Συνεισφορά στο Περιβάλλον και την Ενέργεια», που διοργανώνουν η αστική, μη κερδοσκοπική εταιρεία Ecocity, το Ελληνικό Φόρουμ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας «ELFORES», η ΚΕΔΚΕ και η …TOYOTA ΕΛΛΑΣ! Για μαθητές Γ΄ Γυμνασίου, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, του Υπουργείου Ανάπτυξης και του ΥΠΕΧΩΔΕ.
√ Πρόσφατα στην Πάτρα, η Δ/νση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης υποχρέωσε τους καθηγητές Πληροφορικής να πάρουν μέρος σε σεμινάριο που οργάνωσε η SIEMENS για τις νέες τεχνολογίες. √ Η SUMSUNG οργάνωσε στην Αθήνα αγώνα δρόμου για τη χειμερινή ολυμπιάδα του Τορίνο και τη διαφήμιση και τις συμμετοχές ανέλαβε ο Δήμος ως «συνδιοργανωτής» (και με την προτροπή του Υπουργείου ) να τις προωθήσει μέσα στα σχολεία. Μάλιστα στα 5 σχολεία που θα έστελναν τους περισσότερους μαθητές στο “SUMSUNG RUNNING FESTIVAL”, θα έδινε η εταιρεία και δώρο κάποιο φωτοτυπικό, ενώ στο γυμναστή με τις περισσότερες συμμετοχές μαθητών του, υπόσχονταν ένα ταξίδι στο Τορίνο! √ Με πρόσχημα το ζωντάνεμα του μαθήματος, τη σύνδεσή του με τη ζωή και το άνοιγμά του στην κοινωνία, προβλήθηκαν προγράμματα (επιχειρηματικότητας, ανταγωνιστικότητας, ευρωπαϊκής ιδέας, κλπ ) που αποτελούν αποθέωση της αποσπασματικότητας, της ρηχότητας αλλά και της πλύσης εγκεφάλου για τα συμφέροντα των πολυεθνικών, σαν αντίδοτο στην αποστήθιση και τη σύγχυση που καλλιεργεί χρόνια τώρα το σχολείο.
√ Δεν έλειψαν μάλιστα και περιπτώσεις που οι ίδιοι οι εκπρόσωποι τους (ΣΕΒ ) ανέλαβαν το ρόλο του δασκάλου (π.χ. ΤΕΕ στο μάθημα «εργασιακό περιβάλλον» ).
Οι εργασίες, οι βαθμοί των μαθητών, η συμμετοχή σε «προγράμματα» και η προσέλκυση χορηγών θα αποτελούν το κριτήριο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και της σχολικής μονάδας. Ποιο θα είναι το μορφωτικό όφελος για τα παιδιά;
Η αρχή του χωρισμού των σχολείων σε «καλά» και «κακά» έχει ήδη γίνει. Κι αν κανείς έχει απορία πως θα γίνει αυτή η … αξιολόγηση, το ακόλουθο παράδειγμα είναι εύγλωττο κι αποκαλυπτικό. Όσο για το πώς θα γίνει αυτή η …αξιολόγηση, το ακόλουθο παράδειγμα είναι αποκαλυπτικό: Η κυβέρνηση ανέθεσε την αξιολόγηση του προγράμματος των ολοήμερων σχολείων σε μια ιδιωτική «εταιρεία συμβούλων» (ΚΑΝΤΩΡ Α.Ε. ). Τη δουλειά του δημόσιου σχολείου, την ευαίσθητη δουλειά του παιδαγωγού, που δεν μπορεί να έχει σχέση με «κέρδη» και «ζημίες», κλήθηκαν να την κρίνουν τα κοράκια που ξέρουν να εκτιμούν την αξία εταιρειών για πουλήσουν ή να αγοράσουν. Αυτό το παράδειγμα αποκαλύπτει και τις προθέσεις τους και την ουσία των στόχων τους, όταν μιλούν για αξιολόγηση.
Ο στόχος τους μ’ όλα αυτά είναι γνωστός κι από το τι γίνεται στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόσφατα στην Αγγλία ιδρύθηκαν από το κράτος 200 νέα σχολεία, που χρηματοδοτούνται από το κράτος και (κατά 5% ) από επιχειρήσεις. Φυσικά οι επιχειρήσεις θα έχουν την ευθύνη για τις προσλήψεις εκπαιδευτικών, αλλά και για την επιλογή των μαθητών. Και κυρίως βέβαια για το περιεχόμενο των σπουδών. Όπως με μεγάλη σαφήνεια το διακήρυξε ο Γιώργος Παπανδρέου πρόσφατα «από κράτος που πουλάει παιδεία, πρέπει να μετατραπούμε σ’ ένα κράτος που αγοράζει παιδεία από την ελεύθερη αγορά».
Και στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό γίνεται.
Οι διαφημιστές του προγράμματος ισχυρίζονται πως αυτού του τύπου η εκπαίδευση είναι πιο ελκυστική και διασκεδαστική για τους μαθητές, σε σύγκριση με την παραδοσιακή στυφή διδασκαλία. Επίσης υπάρχουν πολλοί καλοί εκπαιδευτικοί – εκτός από τους συνειδητούς κυνηγούς «μορίων» και πρόσθετων εσόδων από «απορροφήσεις» – που έχουν την ψευδαίσθηση πως έτσι μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να ενδιαφερθούν για το μάθημα.
Οι δυσκολίες όμως να εξελιχθούν και να προχωρήσουν στα μαθήματα ενιαία, όλα τα παιδιά μιας τάξης, ούτε ξεπεράστηκαν, ούτε πρόκειται να λυθούν με τέτοια καμώματα. Στα παιδιά που τελειώνουν το Δημοτικό και δεν ξέρουν καλά – καλά Ανάγνωση και Γραμματική, οι «ελεύθερες διαθεματικές δραστηριότητες» της ευέλικτης ζώνης τα μάραναν.
Δεν έχουμε αυταπάτες για τις προθέσεις των κυβερνήσεων και τα δείγματα είναι πολλά: Αν δεν υπήρχε η αντίστασή μας, η σύνδεση του σχολείου με την κοινωνία, που διαφημίζουν, θα ήταν η συμμετοχή τάξεων και σχολείων στα πρωινάδικα των καναλιών, και ο εγκλεισμός μαθητών και καθηγητών στα ριάλιτυ για την εξασφάλιση φωτοτυπικών, Η/Υ, και πετρελαίου στις σχολικές μονάδες.
Γνωρίζουμε πολλούς δασκάλους, που χρόνια τώρα δουλεύουν με μεράκι, συνδέουν το μάθημά τους με τη ζωή, χωρίς καμιά βοήθεια από τους Σχολικούς Συμβούλους, που όχι μόνο δεν ενθαρρύνουν τέτοιες πρωτοβουλίες, αλλά διαφημίζουν με πάθος κάθε νέα μόδα της Ευρωπαϊκής «απορροφητικής» παιδαγωγικής! Οι δάσκαλοι αυτοί μαθαίνουν στα παιδιά γράμματα, αλλά διαμορφώνουν ταυτόχρονα και προσωπικότητες.
Αυτή την προσπάθεια θέλουμε να στηρίξουμε γιατί αυτή τη δουλειά των δασκάλων έχουν ανάγκη τα παιδιά μας.
Η δουλειά τους δεν έχει καμιά σχέση με τις «ευέλικτες μαθήσεις» που θα οδηγήσουν νάχουμε π.χ. σχολεία στα Βόρεια Προάστια που θα εμβαθύνουν στην Άλγεβρα ενώ άλλα στη Δυτική Αττική θα ασχολούνται με την καλαθοπλεκτική και πηλοπλαστική (όπως γίνεται ήδη στις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Μ. Βρετανία ).
Και μέσα σ’ όλα αυτά θα περιδιαβαίνει κάθε χορηγός, με τη βούλα του Υπουργείου, να βάζει τους μαθητές να γράφουν εκθέσεις σε διαγωνισμούς για τη μεγάλη αξία της ιδιωτικής ασφάλισης, τον αλτρουισμό και τον πατριωτισμό της μείωσης των απαιτήσεων των εργαζόμενων, της αξία της εργασίας ως το θάνατο κλπ, όπου ο πιο «καλός ο μαθητής» και το «πιο καλό σχολείο» θα βραβεύονται με φωτοτυπικά, Η/Υ, θρανία κι άλλες αυτονόητες υποχρεώσεις του κράτους!
Γι’ αυτό επιμένουμε να απαιτούμε ριζική αναμόρφωση του περιεχομένου της εκπαίδευσης.
Πραγματική απάντηση στην αποσπασματικότητα της γνώσης είναι η ριζική αναδιοργάνωση του σχολείου, ώστε να βοηθά τον μαθητή να αναπτύσσει ενιαία κοσμοθεωρητική αντίληψη του κόσμου, με επικέντρωση στα θεμελιώδη και ουσιαστικά, με επιστημονική εγκυρότητα περιεχομένων και μεθόδων, με σύνδεση Θεωρίας και Πράξης, με στενή αλληλοσύνδεση των περιεχομένων κάθε μαθήματος αλλά και ολόκληρων των μαθημάτων μεταξύ τους.
· Είμαστε αντίθετοι στην προετοιμασία της μεγάλης στρατιάς της δια βίου κατάρτισης και ψευτοαπασχόλησης, την αναπαραγωγή δηλαδή της αυριανής εργατικής τάξης με χειρότερους όρους μόρφωσης, ζωής και δουλειάς.
· Είμαστε αντίθετοι στην εφαρμογή του προγράμματος της «ευέλικτης ζώνης» και κάθε «ευέλικτης μάθησης», τόσο στο Δημοτικό όσο και στο Γυμνάσιο. Να σταματήσει η απάτη των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και η κοσμογονία των «δραστηριοτήτων» και πιλοτικών «απορροφήσεων» με ημερομηνία λήξης.
· Καλούμε τους εκπαιδευτικούς να την απορρίψουν και να πουν το μεγάλο ΟΧΙ στο σχολείο της αγοράς και στην εκπαίδευση της αμάθειας. Να διδάξουν και να μάθουν σ’ όλα τα παιδιά της χώρας μας τη γλώσσα τους, τα μαθηματικά, τους νόμους της φύσης και της κοινωνίας. Να εμβαθύνουν στο αντικείμενο των μαθημάτων της βασικής γενικής παιδείας, εκφράζοντας τη διαφορετική τους αντίληψη για το ρόλο του σχολείου.
· Τα κοινοτικά κονδύλια να ενταχθούν στον κρατικό προϋπολογισμό και να διανεμηθούν μέσω των Σχολικών Επιτροπών στην ενίσχυση της Δημόσιας Εκπαίδευσης.
· Να αναμορφωθεί ριζικά το εκπαιδευτικό μας σύστημα για να απαλλαγούν οι οικογένειες από τα έξοδα, οι γονείς και τα παιδιά από την απογευματινή βάρδια στους ιδιώτες, με φροντιστήρια, ξένες γλώσσες, γυμναστική, ωδεία κλπ
· Καλούμε τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς να αντιμετωπίσουν συλλογικά και αποφασιστικά την επιχείρηση διείσδυσης των επιχειρήσεων στα σχολεία.
Επειδή στην επίθεση που γίνεται στα δικαιώματά μας στο σχολείο, στην εργασία, στη ζωή δεν μπορούμε να αντισταθούμε ο καθένας ατομικά, πρέπει να αντιπαρατάξουμε την ενιαία και κοινή δράση με το σύνολο της εργατικής τάξης και του λαού μας.
Καλούμε τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς, τα συνδικάτα των εργαζόμενων να συμπαραταχθούμε με τα παιδιά μας, για να διεκδικήσουμε:
o Μιαν ενιαία δημόσια και δωρεάν παιδεία, με τη θέσπιση δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής και τη δημιουργία ενιαίου δωδεκάχρονου υποχρεωτικού σχολείου, που θα παρέχει βασική γενική εκπαίδευση σε όλους τους μαθητές ως τα 18, για να μη γίνεται πρόωρη επαγγελματική επιλογή.
o Η επαγγελματική εκπαίδευση να παρέχεται σε «μεταλυκειακό» επίπεδο, γιατί σύγχρονη ανάγκη είναι να προηγείται η μόρφωση, να ακολουθεί η ειδίκευση και μαζί τους να εξασφαλίζεται το δικαίωμα του λαού και της νεολαίας για σταθερή εργασία και ισότιμα δικαιώματα στην υγεία, στην πρόνοια και στον ελεύθερο χρόνο.
Εκτύπωση Άρθρου (evelikto.doc 281 Kb)
